Τέλος στους δήμους και στις περιφέρειες “τσιφλίκια” δημάρχων και περιφερειαρχών αναμένεται να βάλει το νέο νομοσχέδιο για την τοπική αυτοδιοίκηση, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός του Απριλίου. Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο καθιερώνεται το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής, το οποίο φέρνει μια νέα κουλτούρα στη λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά τις τελευταίες μέρες τόσο από τον υπουργό Εσωτερικών, Πάνο Σκουρλέτη, όσο και από τον γενικό γραμματέα του ίδιου Υπουργείου, Κώστα Πουλάκη, από τις επόμενες εκλογές θα ισχύσει το ακόλουθο μοντέλο εκλογής δημοτικών – περιφερειακών συμβουλίων και δημάρχων – περιφερειαρχών:
-Την πρώτη Κυριακή των εκλογών θα εκλέγονται τα μέλη των συμβουλίων με απλή αναλογική. Αυτό σημαίνει ότι το ποσοστό που θα λαμβάνει κάθε ένας από τους συνδυασμούς που θα συμμετέχουν στις εκλογές θα μεταφράζεται και σε έδρες στο συμβούλιο (δημοτικό ή περιφερειακό).
-Σε περίπτωση που ένας συνδυασμός λάβει ποσοστό πάνω από το 50% τότε θα έχει την απόλυτη πλειοψηφία στο συμβούλιο και δεν θα χρειάζεται δεύτερος γύρος για την εκλογή δημάρχου ή περιφερειάρχη.
-Σε περίπτωση που κανένας συνδυασμός δεν ξεπεράσει το 50% των ψήφων τότε θα υπάρχει επαναληπτική διαδικασία, την επόμενη Κυριακή, για την εκλογή μόνο του δημάρχου ή του περιφερειάρχη ανάμεσα στους επικεφαλής των δύο πρώτων συνδυασμών.
Ένα παράδειγμα: Ο πρώτο συνδυασμός συγκεντρώνει την πρώτη Κυριακή 40% των ψήφων και ο δεύτερος 30%. Αυτό σημαίνει ότι ο πρώτος “κλειδώνει” το 40% των εδρών του συμβουλίου του δήμου ή της περιφέρειας, στην οποία κατέρχεται και ο δεύτερος το 30%. Τη δεύτερη Κυριακή ο επικεφαλής του πρώτου συνδυασμού καλείται να κερδίσει τον επικεφαλής του δεύτερου συνδυασμού. Αν κερδίσει και στο δεύτερο γύρο θα κληθεί να διοικήσει έχοντας τη μειοψηφία των συμβούλων (το 40%). Αν κερδίσει ο επικεφαλής του δεύτερου συνδυασμού τότε και εκείνος θα κληθεί να διοικήσει με το 30% των συμβούλων.
Η νέα λογική που φέρνει η απλή αναλογική στους δήμους και στις περιφέρειες αναγκάζει όλους όσους εμπλέκονται σε αυτή τη διαδικασία να επανεκτιμήσουν τη στάση τους έναντι του θεσμού της αυτοδιοίκησης, καθώς θα ξέρουν εκ των προτέρων ότι η μόνη περίπτωση κατά την οποία θα μπορούν να κυβερνούν έναν δήμο η μια περιφέρεια με “απόλυτη” εξουσία είναι αν και εφόσον εξασφαλίσουν ποσοστό στις εκλογές πάνω από 50%. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα είναι αναγκασμένοι να “συγκυβερνήσουν” με τις υπόλοιπες δυνάμεις, καθώς θα πρέπει να βρουν κοινό βηματισμό με τις άλλες παρατάξεις του συμβουλίου τους. Με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση επιχειρεί να θέσει ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης της αυτοδιοίκησης, ένα συναινετικό και δημοκρατικό μοντέλο.
*Στο νέο νομοσχέδιο αναμένεται να υπάρχουν και άλλες σημαντικές αλλαγές, που θα οδηγούν σε εκδημοκρατισμό της τοπικής αυτοδιοίκησης: Η ενίσχυση των τοπικών συμβουλίων, η κατάργηση των διορισμένων χωρικών αντιπεριφερειαρχών και η δυνατότητα διεξαγωγής τοπικών δημοψηφισμάτων είναι μερικές από αυτές.
