Την περασμενη εβδομαδα 5-7-2016 εκλεισε ενας χρονος από την διεξαγωγη του δημοψηφίσματος.Μπορω να πω ότι και τωρα και τοτε αλλα και ενδιαμεσως, χυθηκανε τονοι μελανι για αυτό.Και μπορει κανεις να πει ότι αναλυθηκε το θεμα σε ολες τις πτυχες του.Οποτε θα περιοριστω σε μερικες σκεψεις που εκανα και τοτε, αλλα και τωρα για το «περιφημο» αυτό πλεον δημοψηφισμα.
Ι.Θεωρω πρωτα απ όλα χρησιμο στην παρουσα φαση να ανατρεξουμε στον χρονο ΠΡΟ της προκηρυξεως του δημοψηφισματος.Τι γινοταν λοιπον τοτε;ειχαμε μια σκληρη (;) διαπραγματευση με την τροικα και τα πραγματα ειχαν φτασει σε οριακο , κατά τα λεγομενα παντα των α ρμοδιων, σημειο.Οποτε εκρινε σωστό η κυβερνηση να απευθυνθει στον ελληνικο λαο για να πει αυτος τη γνωμη του.Την γνωμη του επανω σε τι όμως;εδώ είναι και το πρωτο περιεργο και «υποπτο» σημειο του δημοψηφισματος. Εν πρώτοις, δεν ηταν σαφές σε ποιο κείμενο ο ελληνικός λαός εκληθη να απαντήσει με ένα «ναι» ή με ένα «όχι». Αν, όπως διατεινοταν η κυβέρνηση, επρόκειτο για τη χρονολογικά τελευταία πρόταση των θεσμών, αυτή’ δεν ηταν επίσημη και πάντως δεν ηταν οριστικό κείμενο. Αν την επομενη ημερα ο κ. Γιουνκέρ το απέσυρε ή το τροποποιουσε , τότε το δημοψήφισμα θα ηταν άνευ αντικειμένου. Εκτός αν η κυβέρνηση θεωρουσε ότι θα τεθεί υπό την κρίση του λαού οποιαδήποτε πρόταση υποβάλουν οι θεσμοί, ακόμη και η πιο συμφέρουσα. Κάτι τέτοιο, όμως, θα ήταν εξαιρετικά ανεύθυνο εκ μέρους της.Δεύτερον, παρότι το δημοψήφισμα επροκειτο να διεξαχθεί για «κρίσιμο εθνικό θέμα» -και, συνεπώς, μπορουσε κατ’ αρχήν να αφορά κάθε ζήτημα μείζονος σημασίας για το έθνος- στη συγκεκριμένη περίπτωση θα ηταν κατά 80%-90% δημοσιονομικού ενδιαφέροντος. Οπως δημοσιονομικού ενδιαφέροντος ήταν και η πρόταση των 7,9 δισ. ευρώ του κ. Τσίπρα προς τους δανειστές. Aυτό όμως το Σύνταγμα το απαγορεύει ρητά για το άλλο είδος δημοψηφίσματος που το ίδιο προβλέπει, δηλαδή την έγκριση ή απόρριψη ψηφισμένων δημοσιονομικών νομοσχεδίων. Ερωτάται όμως: μήπως βαπτίζοντας κρίσιμο εθνικό θέμα ένα κατ’ εξοχήν δημοσιονομικό ζήτημα, η κυβέρνηση καταστρατηγησε τη συνταγματική απαγόρευση; Εν προκειμένω, το μόνο έντιμο -και, κατ’ επέκταση, το μόνο συνταγματικά θεμιτό- ερώτημα θα ήταν «ευρώ ή δραχμή». Η κυβέρνηση όμως δεν τολμουσε να το θέσει.Αυτο όμως που υποσχεθηκε η κυβερνηση ηταν ότι την Τριτη μετα το δημοψηφισμα (Αυγη 3-7-2015) θα είχαμε οπωσδηποτε συμφωνια.Εαν επικρατουσε το ΟΧΙ θα είχαμε βιωσιμη συμφωνια σε ευρωπαικο πλαισιο και μια χωρα που δ εν θα είναι αποικια χρεους, και σε περιπτωση που επικρατουσε το ΝΑΙ συμφωνια που δεν θα δωσει διεξοδο και σε 5 μηνες θα ειχαμε νέο μνημονιο.Τα αποτελέσματα;το χρεος δεν εχει μειωθεί καθολου αφ ενός, οι δε συζητησεις για απομειωση του εχουν ηδη παραπεμθει για μετα το 2018 και αυτό υπο ορους και ΠΟΛΥ ΓΕΝΙΚΟΛΟΓΑ όπως προκυπτει από την τελευταια συνεδριαση του Eurogroup(που επίσης νδεν εχω καταλαβει ακομα γιατι πανηγυρισε η κυβερνηση) και αμεσως μετα ηρθε και το 3ο μνημονιο και φαρμακερο όπως ολοι βλέπουμε.
II.To δημοψηφισμα εβγαλε 62% ΟΧΙ.Εκπληξη;τοτε σιγουρα μεγαλη για ολους.Και κυβερνωντες και αντιπολτευομενους.Ειδικα κατω από τις συνθηκες με τις οποιες εγινε (κλειστες τραπεζες, το συνολο σχεδον των ΜΜΕ να λυσσομαναει υπερ του ΝΑΙ, το ιδιο οι συνδικαλιστικες ενωσεις κλπ).Με μεγαλη λοιπον περιεργεια περιμεναμε ολοι τις επομενες κινησεις της κυβερνησης.Για να συνεχισουμε όμως πρεπει πρωτα απ όλα να θυμηθουμε την διαταξη του αρθρου 16 του Ν.4023/2011 τον οποιο βεβαια δεν τον πολυχρησιμοποιει επικοινωνιακα(αυτό της ελειπε) η κυβερνηση : Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για κρίσιμο εθνικό θέμα είναι δεσμευτικό όταν στην ψηφοφορία λάβει τουλάχιστον το 40% όσων έχουν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους». Κατά συνεπεια για να τηρηθει η νομιμοτητα θα επρεπε η κυβερνηση να ΜΗΝ ψηφισει το σχεδιο Γιουνκερ το οποιο ανεφερα ανωτερω.Εδω πρεπει να τονισθει ότι η δεσμευτικοτητα αυτή δυστυχως ΔΕΝ επιβαλλεται.Οπως αναφερει ο εγκριτος συνταγματολογος Ν. Αλιβιζατος σε συνεντευξη του στο ΒΗΜΑ :’’ Έχει μια αμφίσημη διατύπωση το άρθρο 16 του νέου νόμου. Σας διαβάζω: «Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για κρίσιμο εθνικό θέμα είναι δεσμευτικό όταν στην ψηφοφορία λάβει τουλάχιστον το 40% όσων έχουν εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους». Δεν μπορεί κανένας να τον αναγκάσει (τον πρωθυπουργό) να ακολουθήσει το δημοψήφισμα, ακόμη και αν η συμμετοχή είναι τεράστια, στο 90%, υπέρ μιας άλλης άποψης. Υπερτερεί η άποψη του βουλευτή που θα κληθεί να επικυρώσει τη σύμβαση, γιατί νομική μορφή παίρνει η όποια απόφαση όταν είναι νόμος ή σύμβαση που θα έλθει στη Βουλή. Άρα, κατ’ αρχάς, δεν δεσμεύει η ετυμηγορία καθαρά στενά νομικά και νομικίστικα. Δεσμεύει πολιτικά. Και είναι πολύ δύσκολο (η κυβέρνηση) να πάει εναντίον.’’ Η κυβερνηση βεβαια απεδειξε εν τοις πραγμασι ότι ηταν πολύ ευκολο να παει εναντιον κατά παραβαση της συνταγματικης νομιμοτητας.Και θεωρω ότι θα ηταν πολύ χρησιμο , εάν τελικα γινει αυτή η περιφημη συνταγματικη αναθεωρηση να ληφθει μεριμνα και για αυτό (αμφιβαλλω όμως).Aλλα αυτό δεν είναι του παροντος.
IV.To θυμομαστε όμως ολοι αυτό το περιφημο σχεδιο Γιουνκερ;Τι περιελαμβανε;αυτό ανακοινωθηκε από το ΥΠΟΙΚ στις 30/6/2015.Δεν θεωρω σκοπιμο να αναφερω εδώ ακριβως τι περιειχε.Ομως μια απλη αναγνωση αρκει για να καταλαβει και ο πλεον αδαης ΟΤΙ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΦΑΡΜΟΣΤΗΚΑΝ Η΄ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΟΥΝ στο αμεσο μελλον.Μαζι με ορισμενα (δυσμενη) μετρα μπονους βεβαια.Οποτε το ερωτημα που πλαναται είναι :αφου ψηφισε ο λαος ΟΧΙ με ποια νομιμοποιηση αυτή η κυβερνηση λαμβανει όλα αυτά τα μετρα;η απαντηση είναι ΜΕ ΚΑΜΜΙΑ!ο νομος είναι σαφεστατος.παρα την «πονηρη» διατυπωση του ερωτηματος του δημοψηφισματος.Σκοπος της οποιας , όπως αποδεικνυεται εκ των υστερων, ηταν να είναι καλυμμενη η κυβερνηση ανεξαρτητως αποτελεσματος.Αλλη λογικη εξηγηση δεν υπαρχει.Διοτι ακομα και εάν δεχθουμε την επισημη κυβερνητικη θεση ότι το ΟΧΙ στο δημοψηφισμα ηταν ΟΧΙ απέναντι σε συγκεκριμενα μετρα, τοτε πως λαμβανονται τα ιδια και σκληροτερα;πολύ θα ηθελα μια απαντηση σε αυτό.
V.Δεν ασχολήθηκα με την αντιπολιτευση συσσωμη (και εννοω ΝΔ,ΠΟΤΑΜΙ,ΠΑΣΟΚ) ητοι το συνολο του ευρωμνημονιακου τοξου, διοτι θεωρω ότι παγιδευτηκε και η ιδια στη ρητορικη της υπερ του ΝΑΙ.Διοτι, πως ΤΟΛΜΑΕΙ τωρα να κανει αντιπολιτευση όταν η ιδια εταχθη υπερ των συγκεκριμενων μετρων;υπαρχει βεβαια ο αντιλογος ότι το εκανε για εθνικους λογους ητοι να μην φυγουμε από τη ζωνη του ευρω.αλλα κανοντας το συνηγορο του διαβολου, το ερωτημα του δημοψηφισματος δεν ηταν αυτό.Ηταν συγκεκριμενο σχεδιο συμφωνιας το οποιο μαλιστα τωρα εφαρμοζεται σχεδον αυτουσιο.Οποτε προς τι η αντιπολιτευση;Εάν το δουμε το θεμα «ποδοσφαιρικᨻ το ΝΑΙ ηταν ο νικητης σε αυτό το δημοψηφισμα εκ του αποτελεσματος.Με αλλα λογια η κυβερνηση εφαρμοζει το προγραμμα στο οποιο ψηφισε ΝΑΙ η αντιπολιτευση.Οποτε προς τι ο θορυβος και τα «παραιτηθειτ娻 , και τα επιμονα αιτηματα για εκλογες κλπ;ο λογος είναι απλος και θεωρω ότι είναι και ο λογος που παρα τα σκληροτατα μετρα δεν μπορει η αντιπολιτευση να κεφαλαιοποιησει πολιτικα μια υπεροχή:ότι γινεται κατανοητο στον κοσμο ότι το ζητουμενο από την αντιπολιτευση δεν είναι μια άλλη πολιτικη, αλλα η νεμηση της εξουσιας την οποια απ ότι φαινεται πιστευανε ότι θα ειχαν αιωνια ειτε εναλασσομενα τα δυο κομματα στην εξουσια, ειτε συμπλεοντα.Η οποια νεμηση βεβαια έχει ευνοικοτατες συνεπειες για τις κομματικες νομενκλατουρες.Και ο ΣΥΡΙΖΑ τους «χαλασε τη δουλεια» που με πολύ κοπο ειχαν σ τησει εδώ και δ εκαετιες.Και πλεον εγινε αυτος ο δευτερος πολος εξουσιας με την πολιτικη του μεταλλαξη προς το κεντρο αλλα και αυτό δ εν ε ιναι του παροντος.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Όπως λοιπον προκυπτει από όλα τα ανωτερω , περισσοτερο οδηγουμαι σ το συμπερασμα ότι το δημοψηφισμα, όπως εγινε,ηταν μια πολιτικη απατη.Εστω και αν ξεπερασουμε τη νομικη προβληματικη του εγχειρηματος, που ε χει ωστοσο μεγαλη βαση, το αποτελεσμα του δημοψηφισματος ειτε ΟΧΙ ειτε ΝΑΙ ηταν προαποφασμενο ότι θα οδηγουσε σε νέο μνημονιο.Αυτο το ειχε δηλωσει αλλωστε η κυβερνηση από την Παρασκευη προ του δημοψηφισματος, ασχετα εάν επεμενε να ονομαζει το νέο μνημονιο «βιωσιμη συμφωνια».Ας σκεφτουμε μονο μετα την επιτευξη της «βιωσιμης συμφωνιας» πόσοι άνθρωποι έχασαν την δουλειά τους, πόσοι παραμένουν άνεργοι, πόσοι έχασαν τα σπίτια τους, πόσοι έβαλαν λουκέτα στα μαγαζιά τους, πόσοι ξεπούλησαν σε ξένα funds τις επιχειρήσεις τους, πόσα νέα μορφωμένα παιδιά έφυγαν άρον άρον στο εξωτερικό, πόσοι αυτοκτόνησαν, πόσους φόρους έχουμε πληρώσει χωρίς αντίκρυσμα, πόσους παράνομους μετανάστες μας φόρτωσαν, πόσο πλήγμα έχει δεχθεί αυτό το καλοκαίρι ο τουρισμός, πόσοι Έλληνες ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, πόσα ελληνικά νοικοκυριά είναι υπερχρεωμένα, πόσο μειώθηκαν οι μισθοί και οι συντάξεις, σε ποια κατάσταση αποσύνθεσης βρίσκονται τα ελληνικά νοσοκομεία, πόσο έχουν μειωθεί οι γεννήσεις, πόσοι είναι άστεγοι, πόσα εργασιακά δικαιώματα καταπατήθηκαν, πόσα ελληνικά φιλέτα ξεπουλήθηκαν στους ξένους, πόσα στρατηγικής σημασίας αεροδρόμια (14) παραδόθηκαν ως δήθεν επενδύσεις; και θα καταλαβουμε ότι τελικα το ΟΧΙ προδοθηκε και τσαλαπατηθηκε.Και το ακομα χειροτερο :εάν οντως στη συναντηση των πολιτικων αρχηγων μετα το δημοψηφισμα , το κλιμα ηταν όπως το περιεγραψε προσφατως ο Σταυρος Θεοδωρακης η΄ η Ζωη Κωνσταντοπουλου το ιδιο βραδυ του δημοψηφισματος,και για το οποιο κλιμα στην πρωτη περιπτωση λογω της εξωσεως των πρακτικογραφων από τη συναντηση δεν εχουμε στοιχεια και στην δευτερη δεν εχει διαψευσθει επισημως κατι, καθισταται σαφες ότι η κυβερνηση πλην ορισμενων «ακραιων» και «τρελλών» δεν επιθυμουσε το ΟΧΙ.Και σε αυτό δεν υπαρχει κανενα άλλοθι και καμμια δικαιολογια.Ειναι πολιτικο εγκλημα και ισως το μεγαλυτερο η αγνοηση της βουλησης του λαού.
Κώστας Κρόμπας, Δικηγόρος
